Kerk Weinterp

De kerk van Weinterp, bevindt zich buiten de dorpskern van Wijnjewoude, tussen Wijnjewoude en Hemrik in.

De Kerk van Weinterp, zoals wij deze nu kennen, ligt aan de Tsjerkereed 2 in Wijnjewoude, heeft oorspronkelijk gestaan in het natuurgebied het Weinterper Skar.

In de Middeleeuwen 1777 (zie foto) zou de kerk steen voor steen zijn afgebroken en verderop weer zijn opgebouwd in Weinterp.
De mannen van Weinterp zouden destijds in een lange rij hebben gestaan en alle stenen hebben doorgegeven.
Een steen in de westgevel herinnert aan de voltooiing van de herbouw in 1778.
Boven de deur aan de zuidkant, de gebruikelijke ingang, is een steen geplaatst met als opschrift:

De Here kendt de gene die de sijne zijn
Een legelijk die den naam van christus noemdt
Sta af zijn ongeregtigheidt

Een tekst uit 2 Timoteüs 2 vers 19

De Preekstoel

De preekstoel (1778 in Lodewijk XVI-stijl) is tegen de zuidmuur opgesteld en vormt zo een centraal punt in de kerk.
Deze preekstoel is fraai versierd met houtsnijwerk.
Hierin zijn de volgende evangelisten uitgesneden met in hun hand een ganzenveer en
vergezeld van hun symbolen:
• Mattheüs (engel)
• Marcus (leeuw)
• Lucas (os)
• Johannes (adelaar)

Zij representeren het Nieuwe Testament en op het voorpaneel staat Mozes met de Tafelen der wet. Ook de hoeken van de kansel zijn fraai versierd. In blad en bloemfestoenen zijn verschillende symbolen verwerkt. Tegen de muur is dit het symbool van Dood, Eeuwigheid en Vergankelijkheid.
• Zandloper en zeisen
• Een doodskop en een ouroboros, een slang die in eigen staart bijt (geen begin en geen einde)

De andere symbolen in de festoenen zijn die van de vier jaargetijden:
• Bloemkorf, Staf en Schepersschepje. (voorjaar)
• Sikkel, Dorsvlegel en een Schoof. (zomer)
• Mes, Ruiven en een Schaar. (herfst)
• Hulst en Schaatsen. (winter)

De trap heeft fraaie ajour-gesneden balusters die de leuning dragen.
Rond de preekstoel staat een doophek met gedraaide balusters.
Binnen het doophek bevindt zich aan de linkerzijde de bank voor de ouderlingen en aan de rechterzijde de bank voor de diakenen.
Tegenover de preekstoel staat een herenbank voorzien van een huif.
De z.g. Grietmansbank.
De bank is versierd met het wapen van Daniël de Blocq Lycklama à Nijeholt.

Het interieur

De mannenbanken zijn niet versierd, maar de vrouwenbanken vertonen fraai gesneden gotische sleutelstukken wat een bijzondere bezienswaardigheid vertoont. Waarschijnlijk ook afkomstig uit de destijds afgebroken kerk in 1777. Eén der sleutelstukken is versierd met een twee koppige adelaar die een blank wapenschild draagt. In de andere sleutelstukken zijn een adelaar, een leeuw en een stier gesneden. Uit de bekken van de dieren komen spreukbanden die Ezechiël 1 en Openbaringen 4: 5-9 moeten voorstellen. Op de banken in de kerk staan 14 koperen kaarsenstandaards en op de preekstoel een koperen arm met daaraan twee kaarsenstandaards. Er hingen 2 twaalfarmige kroonluchters die allen waren voorzien van kaarsen. Helaas zijn deze in 2009 ontvreemd. Nu hangen er twee replica’s maar dan voorzien van lampen. Tegenover de ingang van de kerk  aan de oostkant is het koor. Boven het koor een trekbalk met daarop een geschilderde cartouche waarop staat geschreven:

God is liefde
Dit Gods huis is gebouwd
In het jaar 1778

Het orgel

Het orgel is in 1914 als tweedehandsje geleverd door Jan Proper uit Kampen.

Het orgel is samengesteld uit oud materiaal.

De dispositie:                                   
• Prestant 8
• Viola di Gamba 8
• Holpijp 4
• Octaaf 4
• Fluit 4
• Octaaf 2
• Mixtuur

Waar Jan Proper het orgel vandaan heeft is niet bekend. Ook de naam van de bouwer, die het ergens aan het einde van de achttiende eeuw moet hebben ontworpen, is niet bekend. Op 13 augustus 1913 sprak de vertrekkende predikant ds. Haveman volgens de notulist de wens uit: ”dat het nog eens zover mocht komen dat er een orgel in de kerk geplaatst werd, iets waarnaar Zijne Eerwaarde steeds zoozeer had verlangd’’. De opvolger van Haveman liet het niet bij wensen en verlangen. Ds. Jebbink kwam op 10 november 1913 direct terzake en vroeg bij orgelhandelaar en -bouwer Proper in Kampen prijsopgave voor een occasion. Proper had nog wel een ”solied orgel” staan dat hij voor 800 gulden wilde leveren aan de Wijnjeterpsters, ”welk een bedrag de vergadering meeviel”. Desondanks besloot de kerkvoogdij slechts met minimale meerderheid van stemmen (vier tegen drie) om ”door intekening de wensch der leden kennen te leren’’. De rondgang langs het kerkvolk leverde 155,60 gulden op en met die oogst durfden de notabelen tot aanschaf over te gaan. Het orgel was voorzien van een blaasbalg, die een “orgeltrapper” bediende.

In januari 1940 constateerde M. Spiering uit Dordrecht tijdens een stembeurt dat het orgel diverse gebreken vertoonde en dringend moest worden schoongemaakt. Er ontbraken pijpen en anderen waren in erbarmelijke staat. Spiering kreeg 98 gulden voor een opknapbeurt die het orgel tot 1970 aan de praat hield. In dat jaar gebeurt het ergste dat een pijporgel kan overkomen: de kerkelijke gemeente koopt een elektronisch orgel en plaatst de geluidsbox daarvan achter het front van het inmiddels onbespeelbare Proper product. In 1984 wordt het pijpwerk weer bespeelbaar gemaakt door hobbyist P. van Slageren. Hij krijgt het aan de praat, maar hangt wel een waarschuwend briefje naast het klavier waarop hij de organisten tot zorgzaamheid maant. Alle goede zorg ten spijt gaf het instrument in de jaren negentig opnieuw de geest; wederom werd er een elektronisch orgel geplaatst om de gemeentezang te begeleiden.

Inmiddels zijn kerk en orgel eigendom geworden van de Hervormde Stichting Begraafplaatsen. In 2003 heeft orgelbouwer S. Haarsma uit Drachten het orgel flink opgeknapt. Nu zit er een vol pedaal met 16 voet Bourdon op. Het is een echt orgel geworden. De ”orgeltrapper” is vervangen door elektriciteit.

grafkruis

Grafkruis

Op het hooggelegen kerkhof staat aan de zuidzijde van de kerk een bijzonder ijzeren grafkruis. Ingenieus zijn in dit kruis een zandloper, zeisen, het jaartal 1865 en de
symbolen van Geloof, Hoop en Liefde (kruis, anker en hart) verwerkt.